KU Leuven - Hoger Instituut voor Wijsbegeerte

Info

Het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte is de faculteit filosofie van de KU Leuven.

Geschiedenis

Het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte bestaat al meer dan honderd jaar. In de loop van de voorbije eeuw is het sterk geëvolueerd. Maar steeds heeft het zich tot taak gerekend filosofisch te reflecteren over de ontwikkelingen in de wetenschap en maatschappij. Daarbij heeft het steeds grote aandacht gehad voor de historische ontwikkeling van de wijsbegeerte. In de studie van de geschiedenis van de wijsbegeerte heeft het steeds de basis gezocht voor de dialoog met de huidige wereld. Want zoals G. Santayana ooit stelde: "He who is ignorant of the history of philosophy is doomed to repeat it".

Opgericht in 1889 om het filosofische denken te vernieuwen in confrontatie met de wetenschappen, zocht het Instituut aanvankelijk inspiratie in de scholastieke traditie, met een grote openheid voor het moderne denken. De installatie van het befaamde Husserl-Archief leidde tot een groeiende interesse voor de fenomenologie; in haar gevolg kwamen het existentialisme, de hermeneutische filosofie, de psychoanalyse en alle stromingen van wat men nu ‘continentale filosofie’ noemt, in confrontatie met de analytische filosofie. Terzelfdertijd blijft er een grote aandacht voor de geschiedenis van de wijsbegeerte en voor de metafysische problematiek. Het waarmerk van dit Instituut bestaat er dan ook in dat het een brede filosofische vorming biedt met ruime keuzemogelijkheid voor de student.

Omdat het onderwijs in de filosofie in de andere faculteiten verzorgd wordt door professoren van het Instituut, is er een grote en gediversifieerde staf aanwezig: men vindt er specialisten in bijna alle domeinen, perioden en stijlen van de filosofie. Dit is ook de visitatiecommissie in 2004 niet ontgaan: "er is een uitstekende waaier aan specialisaties binnen de staf en binnen de onderzoekseenheden wordt wetenschappelijk onderzoek verricht dat van een hoog niveau is." De commissie karakteriseerde de staf als "excellent": "een onderwijsstaf die over een zeer grote vakinhoudelijke deskundigheid beschikt en die ook op onderwijskundig vlak zeer goed presteert".

Hoger Instituut voor Wijsbegeerte, toegangspoortWie aan het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte studeert of onderzoek verricht, bevindt zich in internationaal gezelschap. Het Instituut richt naast de Nederlandstalige opleiding namelijk ook een volledig Engelstalige opleiding in, die heel wat buitenlandse studenten aantrekt. Dit geeft aan het leven binnen de muren van de mooie neogotische gebouwen een internationale dimensie.

De internationale reputatie van het Instituut blijkt ook uit het feit dat het regelmatig de gastheer was en is van belangrijke internationale conferenties en talrijke internationaal vermaarde filosofen ontvangt die er onderzoek komen verrichten of gastcolleges of lezingen geven.

Naast de onderwijs- en onderzoeksprogramma’s, wil het HIW ook bijdragen tot het bevorderen van de filosofische reflectie binnen de universiteit. Daartoe ontplooit het allerlei activiteiten, zoals de Thursday Lectures, over filosofische onderwerpen voor een algemeen publiek. Het organiseert ook de interfacultaire colleges Lessen voor de XXIe eeuw en Lectures for the 21st Century.