Boerentoren

Geschiedenis

De Boerentoren is een monumentaal bouwwerk in art-decostijl in het centrum van Antwerpen. Toen het grote project in 1931 werd voltooid, was het de eerste wolkenkrabber van Europa. De toren was toen 87,5 meter hoog en was de hoogste wolkenkrabber van Europa, in Antwerpen is alleen de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal hoger. Het torengebouw kreeg zijn naam vanwege de betrokkenheid van de toen nog Belgische Boerenbond die de bouwheer van het project, de Algemeene Bankvereeniging, controleerde. De Boerentoren kreeg, bij koninklijk besluit, op 17 juli 1981 de status van ‘beschermd monument’.GeschiedenisDe bouwheerTijdens de Eerste Wereldoorlog was bij de belegering van Antwerpen in 1914 het huizenblok Schoenmarkt-Beddenstraat door de Duitsers in puin geschoten en een stuk braakland in het centrum van de stad geworden. In 1919 richtte de stad een wedstrijd in waaruit een ontwerp moest komen om dit stadsdeel her in te richten. In de jaren twintig was de stad onder leiding van burgemeester Frans Van Cauwelaert nog altijd op zoek naar een project om de Meir op een mooie manier af te sluiten ter voorbereiding van de wereldtentoonstelling die gepland was voor 1930. De stad wou het braakliggende terrein aan één partner verkopen, die ze vond in de Algemeene Bankvereeniging een bank die samenwerkte met de Middenkredietkas die op haar beurt ressorteerde onder de Belgische Boerenbond. De “Middenkredietkas” ging in 1934 failliet, ze had een groot deel van haar liquiditeiten ingezet om de Algemeene Bankvereeniging te redden, er was een tekort van 930 miljoen BF. De spaargelden werden gedeeltelijk vergoed, maar dat gebeurde in verschillende fasen en het duurde 28 jaar. In de nasleep van dit debacle werd in 1935 de Kredietbank voor handel en Nijverheid opgericht uit de Algemeene Bankvereeniging en de Kortrijkse bank voor Handel en Nijverheid. In Antwerpen werd dan ook gezegd dat het de ‘Boerentoren’ was omdat hij gebouwd was met het geld dat gestolen was van de boeren. Op 24 december 1931 werd de exploitatie overgedragen aan de dochtermaatschappij Mobezit waardoor de enorme investering van 40 à 50 miljoen uit de boeken van de Algemeene Bankvereeniging verdween. Mobezit werd overgenomen door de Kredietbank in 1965.